Hoe glycatie je huid veroudert: de cellulaire wetenschap achter een jeugdige huid

Anti-Aging

Ouder worden is een natuurlijk en mooi onderdeel van het leven, maar heb je je ooit afgevraagd waarom sommige mensen er sneller ouder uitzien dan anderen? Terwijl stijve gewrichten, weinig energie en een slapper wordende huid vaak worden toegeschreven aan genen of zonneschade, is er een minder bekende boosdoener die stilletjes het verouderingsproces in je lichaam versnelt: glycatie.


Model holding face and holding PressPause by Synergie Skin


Ondanks de grote invloed op de huidgezondheid, en zelfs het verhoogde risico op chronische aandoeningen zoals diabetes en hart- en vaatziekten, is glycatie voor veel mensen nog een onbekende term. Door dat gebrek aan kennis dragen we vaak ongemerkt bij aan versnelde veroudering, simpelweg door onze voeding en levensstijl. Daarom is het belangrijk om te begrijpen wat glycatie is, én hoe je het kunt beperken. Het helpt je niet alleen om er jonger uit te zien, maar ondersteunt ook je energie, vitaliteit en algehele gezondheid op de lange termijn. In dit artikel ontdek je de verborgen oorzaken van glycatie-veroudering, en vooral: wat jij eraan kunt doen.


Wat is glycatie?

Glycatie is een biochemisch proces waarbij suikers zich binden aan eiwitten, vetten of nucleïnezuren. Dit leidt tot de vorming van schadelijke verbindingen die AGE’s worden genoemd (Advanced Glycation End Products). In tegenstelling tot enzymatische processen verloopt glycatie spontaan en wordt het vooral veroorzaakt door hoge bloedsuikerspiegels en oxidatieve stress. Hoewel glycatie een natuurlijk onderdeel is van het verouderingsproces, kan een teveel aan AGE’s zorgen voor versnelde celschade. Dit tast niet alleen de huid aan, maar heeft ook invloed op je bloedvaten en organen.


Waardoor ontstaat glycatie?

Glycatie vindt op twee manieren plaats: endogeen en exogeen.

  • Endogene glycatie: Dit gebeurt van nature in het lichaam wanneer suikers reageren met eiwitten en andere lichaamsstoffen. Het proces wordt versterkt door een hoge bloedsuikerspiegel, oxidatieve stress en ontstekingen.
  • Exogene glycatie: Dit ontstaat door invloeden van buitenaf, zoals ongezonde voeding, een hoge inname van koolhydraten, roken, UV-straling en luchtvervuiling. Vooral voeding die op hoge temperaturen is bereid, zoals gegrild of gefrituurd eten, bevat veel AGE’s.

Deze factoren versterken elkaar en zorgen voor een vicieuze cirkel van oxidatieve stress en AGE-opbouw, wat leidt tot grootschalige schade aan cellen en weefsels.


Glycatie en huidveroudering

De huid is een van de duidelijkste gebieden waar glycatie haar sporen achterlaat. AGE’s tasten collageen en elastine aan – twee belangrijke huidstructuren die zorgen voor stevigheid, elasticiteit en een gladde uitstraling. Glycatie verandert de structuur van deze eiwitten, wat leidt tot:

  1. Verlies van stevigheid en ‘kruisvormige’ lijntjes: AGE’s zorgen voor kruisverbindingen tussen collageenvezels. Hierdoor wordt het collageennetwerk stugger en brozer, wat de huid minder goed ondersteunt. Het resultaat is verslapping en fijne rimpels in een soort kruispatroon.
  2. Verlies van elasticiteit: AGE’s hechten zich ook aan elastinevezels en maken ze stijver. Daardoor verliest de huid haar veerkracht en soepelheid.
  3. Verkleuring: Door glycatie kunnen eiwitten bruin verkleuren, waardoor de huid een gelige of doffe uitstraling krijgt.
  4. Vertraagd wondherstel: Een hoge concentratie AGE’s in de huid remt celvernieuwing, waardoor wondjes trager genezen en littekens of pigmentvlekken kunnen verergeren.

Al deze effecten laten zien waarom glycatie een belangrijke rol speelt bij vroegtijdige huidveroudering.

Invloed op de huidbarrière, melanine en fibroblasten

Glycatie heeft een diepe impact op verschillende onderdelen van de huid en tast daarmee de structuur, functie en uitstraling aan.


Glycatie beïnvloedt de dermale fibroblasten, de belangrijkste cellen die verantwoordelijk zijn voor de aanmaak van collageen, elastine en hyaluronzuur. Wanneer deze cellen worden blootgesteld aan AGE’s (advanced glycation end products), neemt hun vermogen om zichzelf te vernieuwen en deze essentiële bouwstoffen aan te maken af. Hierdoor herstelt de huid minder goed, vertraagt het wondgenezingsproces en ontstaan er sneller fijne lijntjes, verlies van elasticiteit en een verminderde huidvernieuwing.


Glycatie verzwakt ook de keratinocyten in de huidbarrière door de structuur van het keratine-eiwit te veranderen. Hierdoor raakt de epidermis (bovenste huidlaag) verzwakt, wat de huid vatbaarder maakt voor droogte, gevoeligheid en schade van buitenaf. De huidbarrière verliest haar beschermende kracht, waardoor de huid sneller uit balans raakt.


Glycatie heeft ook invloed op melanine, het pigment dat verantwoordelijk is voor je huidskleur. Door de enzymen die betrokken zijn bij de aanmaak van melanine te verstoren, kan glycatie zorgen voor een ongelijke pigmentverdeling. Dit uit zich in hyperpigmentatie, ouderdomsvlekken of een doffe teint. Bovendien verergert de oxidatieve stress die door glycatie ontstaat deze pigmentproblemen nog verder.


Tot slot tast glycatie ook de structurele eiwitten binnen keratinocyten aan, waardoor deze huidcellen minder goed functioneren. Dit verzwakt niet alleen de huidbarrière, maar maakt de cellen ook gevoeliger voor oxidatieve stress en ontstekingen. Al deze effecten samen zorgen voor een versnelling van zichtbare huidveroudering en verminderen het natuurlijke vermogen van de huid om zich te beschermen tegen schadelijke invloeden van buitenaf. Dit benadrukt hoe belangrijk het is om proactief in te grijpen tegen glycatie.


PressPause Texture Shot


Invloed op organen en algemene gezondheid

Glycatie beperkt zich niet tot de huid, maar heeft een diepgaand effect op de gezondheid van organen en lichaamssystemen. AGE’s (advanced glycation end products) hopen zich op in weefsels met een langzame celvernieuwing, zoals de bloedvaten, nieren en het zenuwstelsel, waardoor hun normale werking wordt verstoord.


In het hart- en vaatstelsel maakt glycatie elastine en collageen in de vaatwanden stijver, waardoor de elasticiteit en stevigheid afnemen. Dit kan leiden tot hoge bloeddruk en aderverkalking. AGE’s oxideren ook LDL-cholesterol, wat ontstekingen en plaquevorming bevordert – en zo het risico op hartaanvallen en beroertes verhoogt.


In de nieren tast glycatie de glomerulaire filtratiebarrière aan door eiwitten in de extracellulaire matrix te verkleven. Hierdoor raakt de filtratie verstoord, wat leidt tot proteïnurie – een vroeg kenmerk van chronische nierschade. Deze schade wordt verergerd door oxidatieve stress en ontstekingen die door AGE’s worden opgewekt, waardoor het risico op nierfalen toeneemt.


In het zenuwstelsel speelt glycatie een rol bij neurodegeneratieve ziekten zoals Alzheimer en Parkinson. AGE’s gaan een verbinding aan met tau-eiwitten en amyloïde-bèta, wat giftige ophopingen veroorzaakt. Deze verstoren de werking van zenuwcellen en leiden tot celafbraak (apoptose). Ook hier veroorzaakt AGE-opbouw oxidatieve stress, wat ontstekingen in de hersenen versterkt en bijdraagt aan neuronale achteruitgang.


In het skelettenstelsel maakt glycatie het collageen in botten stijver en minder flexibel, wat de botdichtheid vermindert en het risico op botbreuken en osteoporose verhoogt.


Daarnaast heeft glycatie een directe invloed op de stofwisseling, doordat het insulineresistentie verergert: een voorloper van type 2 diabetes. Hoge bloedsuikerwaarden versnellen de vorming van AGE’s, wat leidt tot beschadiging van de bètacellen in de alvleesklier en een verminderde insulineproductie.


Samengevat zorgt schade door glycatie voor systemische ontsteking, oxidatieve stress en een verminderde celwerking. Dit beïnvloedt cruciale organen en versnelt het verouderingsproces in het hele lichaam. De brede impact van AGE’s onderstreept hoe belangrijk het is om maatregelen te nemen om hun vorming en ophoping tegen te gaan, om zo gezondheid en vitaliteit op lange termijn te behouden.


Hoe veroorzaakt glycatie veroudering?

AGE’s verstoren de normale werking van cellen en versnellen het verouderingsproces op moleculair niveau. Hun invloed uit zich onder andere in:

  • Oxidatieve stress: AGE’s zorgen voor de aanmaak van reactieve zuurstofdeeltjes (ROS), die eiwitten, vetten en DNA beschadigen. Deze oxidatieve schade leidt tot chronische ontstekingen en afbraak van weefsels.
  • Ontstekingen: AGE’s activeren speciale receptoren, genaamd RAGE’s (Receptors for Advanced Glycation End Products). Deze activering zet ontstekingsprocessen in gang. Chronische ontsteking verzwakt het zelfherstellend vermogen van cellen en versnelt zo de veroudering.
  • Weefselverstijving: AGE’s vormen kruisverbindingen met collageen en elastine, waardoor weefsels stijver worden en hun elasticiteit en functie verliezen.

Naast de huid beïnvloedt glycatie ook de vaatgezondheid, orgaanfunctie en zelfs neurologische processen, waardoor het een belangrijke rol speelt in het algehele verouderingsproces.


Synergie Skin PressPause Product


Kan glycatie worden teruggedraaid?

Hoewel het volledig terugdraaien van glycatie moeilijk is, zijn er manieren om de effecten ervan te verminderen:

  1. Kruisverbindingen afbreken: Bepaalde stoffen, zoals aminoguanidine en alagebrium, laten in onderzoeken zien dat ze AGE-kruisverbindingen kunnen afbreken. De toepassing hiervan in de praktijk wordt nog onderzocht.
  2. Ophoping van AGE’s verminderen: Antioxidanten en ontstekingsremmende stoffen kunnen de vorming en opeenstapeling van AGE’s vertragen.
  3. Voedingsaanpassingen: Het vermijden van AGE-rijke voeding (zoals geraffineerde suikers, overtollige koolhydraten die worden omgezet in glucose, bewerkte en gegrilde producten) kan exogene glycatie aanzienlijk beperken.


Voeding en glycatie

Niet alle voedingsmiddelen dragen in gelijke mate bij aan glycatie wanneer ze op hoge temperatuur worden bereid. Voeding met veel eiwitten, vetten en suikers vormt tijdens bakken, braden of grillen meer AGE’s. Dit komt door de Maillardreactie, waarbij aminozuren (uit eiwitten) reageren met suikers en bruiningsproducten vormen, én dus AGE’s.


Voeding die het meeste bijdraagt aan glycatie:

  1. Vlees: Rood vlees, kip en bewerkte vleeswaren (zoals spek en worst) bevatten veel eiwitten en vetten, waardoor ze bij hoge verhitting veel AGE’s vormen.
  2. Kaas: Vooral harde kazen bevatten van nature al veel AGE’s door hun vet- en eiwitgehalte.
  3. Vetten en oliën: Boter, margarine en andere vetten die worden gebruikt voor bakken en frituren leveren veel AGE’s op.
  4. Suikerrijke producten: Gebak zoals cake, koekjes en zoete broodjes bevatten veel suikers én vetten – een ideale combinatie voor AGE-vorming tijdens het bakken.
  5. Bewerkte en verpakte snacks: Voorverpakte chips, krokante snacks en gefrituurde tussendoortjes bevatten hoge AGE-niveaus door hun bereidingswijze.
  6. Dierlijke producten: Ook eieren en vis kunnen bij droge verhitting (zoals bakken of grillen) aanzienlijke hoeveelheden AGE’s vormen.


Voeding met minder AGE-vorming: Voedingsmiddelen met een hoog watergehalte of die bereid worden met milde kookmethoden (zoals koken, stomen of pocheren), vormen doorgaans veel minder AGE’s. Voorbeelden hiervan zijn:

  • Groenten en fruit met weinig fructose, zoals aardbeien en blauwe bessen, bevatten van nature weinig AGE’s en vormen er ook nauwelijks tijdens het koken.
  • Volkoren granen en peulvruchten, vooral als ze in water worden gekookt, dragen slechts in geringe mate bij aan AGE-opbouw.


Health food options


Hoe voorkom je glycatie?

Voorkomen is de beste manier om de schade van glycatie aan je lichaam te beperken. Met de volgende stappen kun je proactief AGE-vorming tegengaan:


Focus op voeding met weinig suikers

Het verlagen van je suikerinname helpt de beschikbaarheid van suikers (vooral glucose en fructose) te verminderen, die bijdragen aan glycatie. Voeg volwaardige, onbewerkte voedingsmiddelen zoals fruit met weinig fructose, groenten, magere eiwitten en volkoren granen toe aan je dieet.


Voeg antioxidanten toe

Antioxidanten neutraliseren reactieve zuurstofdeeltjes (ROS), verminderen oxidatieve stress en vertragen de vorming van AGE’s. Belangrijke bronnen zijn:

  • Vitamine C (bessen, paprika, broccoli, spruiten, boerenkool)
  • Vitamine E (noten, zaden)
  • Polyfenolen (groene thee, suikervrije pure chocolade)


Houd een regelmatige trainingsroutine aan

Zelfs matige lichaamsbeweging verbetert de bloedsuikerregulatie en versterkt de antioxidantbescherming van het lichaam, waardoor schade door glycatie wordt voorkomen.


Overweeg gerichte ingrediënten in huidverzorging en supplementen

Niacinamide en NR (nicotinamide riboside), zoals in NRgize+ van SynTernals, bieden verbindingen die glycatie op cellulair niveau bestrijden door middel van mitochondriale optimalisatie. Antioxidanten zoals quercetine en resveratrol helpen ook de impact van AGE’s om te keren.


Wat betreft huidverzorging kunnen antioxidanten, niacinamide, retinoïden, mineraal zonnefilters en vitamine C allemaal helpen de impact van AGE’s te verminderen. Carnosine dipeptide, dat in PressPause zit, beïnvloedt direct het glycatieproces door huidproteïnen zoals collageen, elastine en keratine te beschermen.


Zoek naar gerichte ingrediënten in zowel supplementen als huidverzorging die de vorming van AGE’s belemmeren, celherstel bevorderen, ontsteking verminderen en de stofwisselingsefficiëntie verbeteren.


Test voor glycatie niveaus

Een glycated hemoglobine (HbA1c) test meet het percentage hemoglobine dat aan glucose is gebonden, wat de gemiddelde bloedsuikerspiegel van de afgelopen twee tot drie maanden weerspiegelt. Het is een belangrijk diagnostisch hulpmiddel om glycated hemoglobine te detecteren, wat nuttig kan zijn bij het beheer van diabetes en het begrijpen van glycatie niveaus in het lichaam.


Wellness model drinking healthy drink


Hoe vertraag je glycatie?

Het vertragen van glycatie vereist een holistische aanpak:

  1. Beheer stress: Chronische stress verhoogt de cortisol- en bloedsuikerspiegels, wat het risico op glycatie vergroot. Oefeningen zoals meditatie en yoga kunnen hierbij helpen.
  2. Verbeter de slaapkwaliteit: Slaap is essentieel voor celherstel en het verminderen van oxidatieve stress.
  3. Zonbescherming: UV-straling verergert glycatie. Draag altijd zonnebrandcrème en beperk langdurige blootstelling aan direct zonlicht.
  4. Hydratatie: Voldoende hydratatie ondersteunt de celfunctie en helpt gifstoffen uit het lichaam te verwijderen.
  5. Optimaliseer voeding en vul aan indien nodig: Een uitgebalanceerd dieet, eventueel aangevuld met supplementen, ondersteunt de strijd tegen glycatie.


Hoe stop je glycatie?

Hoewel glycatie niet volledig kan worden gestopt, kan het effectief worden beheerd met de juiste maatregelen:

  • Voedingsmaatregelen: Beperk gefrituurd, gegrild, suikerrijk of bewerkt voedsel dat veel AGE’s bevat.
  • Levensstijl aanpassingen: Zorg voor regelmatige lichamelijke activiteit en pas stressverminderende technieken toe.
  • Topische behandelingen: Kies voor huidverzorgingsproducten die verrijkt zijn met antioxidanten en anti-glycatie ingrediënten zoals groene thee, lycopeen, CoQ10, niacinamide, retinoïden, vitamine C en carnosine dipeptide, zoals in PressPause.


Hoe behandel je glycatie?

De behandeling richt zich op het verminderen van schade en het versterken van de huid- en cellulaire gezondheid:

  1. Geavanceerde huidverzorging: Producten zoals PressPause, die gericht zijn op glycatie, helpen de stevigheid, elasticiteit en pigmentatie van de huid te herstellen.
  2. Klinische behandelingen: Procedures zoals lasertherapie, exosoomtherapie en microneedling stimuleren collageenproductie, waardoor de structurele schade die door AGE’s wordt veroorzaakt, wordt tegengegaan.
  3. Langdurige supplementen: Alleen voeding is mogelijk niet voldoende. Supplementen die oxidatieve stress en ontstekingen bestrijden, kunnen langdurige voordelen bieden.


De rol van SynTernals in de strijd tegen glycatie

SynTernals heeft een wetenschappelijk onderbouwde aanpak die geavanceerde formules integreert om glycatie bij de wortel aan te pakken. Onze NRgize+ supplementen ondersteunen celherstel, versterken de mitochondriën, verhelpen cellulaire ontstekingen en verminderen de ophoping van AGE’s. Door de natuurlijke verdedigingen van het lichaam te versterken, bieden deze supplementen een proactieve manier om de effecten van glycatie te bestrijden.


Conclusie

Glycatie is een natuurlijk, maar beheersbaar proces dat een aanzienlijke invloed heeft op veroudering en de algehele gezondheid. Door de cellulaire mechanismen achter glycatie te begrijpen en levensstijlveranderingen, voedingsaanpassingen en gerichte supplementen toe te passen, kun je de effecten vertragen en je vitaliteit behouden. Het is nooit te laat om positieve veranderingen aan te brengen




Referenties

  1. Chan-Sik Kim et al., "The Role of Glycation in the Pathogenesis of Ageing," Journal of Exercise Nutrition and Biochemistry 21, no. 3 (2017): 55-61.
  2. Chun-yu Chen et al., "Advanced Glycation End Products in the Skin: Molecular Mechanisms, Methods of Measurement, and Inhibitory Pathways," Frontiers in Medicine 9 (2022): 1-10.
  3. Wiramon Rungratanawanich et al., "Advanced Glycation End Products (AGEs) and Other Adducts in Aging-Related Diseases and Alcohol-Mediated Tissue Injury," Experimental & Molecular Medicine 53, no. 1 (2021): 168–188, https://doi.org/10.1038/s12276-021-00561-7.
  4. Brownlee, Michael. "Advanced Protein Glycosylation in Diabetes and Aging." Annual Review of Medicine 46, no. 1 (1995): 223–234. https://doi.org/10.1146/annurev.med.46.1.223.
  5. Vlassara, Helen, and Jaime Uribarri. "Advanced Glycation End Products (AGE) and Diabetes: Cause, Effect, or Both?" Current Diabetes Reports 14, no. 1 (2014): 453–59. https://doi.org/10.1007/s11892-013-0453-1.
  6. Rungratanawanich, Wiramon, Ying Qu, Xin Wang, Musthafa Mohamed Essa, and Byoung-Joon Song. "Advanced Glycation End Products (AGEs) and Other Adducts in Aging-Related Diseases and Alcohol-Mediated Tissue Injury." Experimental & Molecular Medicine 53, no. 1 (2021): 168–88. https://doi.org/10.1038/s12276-021-00561-7.
  7. Singh, Rukmani, Rohit Barden, Timothy Mori, and Lindsay Beilin. "Advanced Glycation End-Products: A Review." Diabetologia 44, no. 2 (2001): 129–46. https://doi.org/10.1007/s001250051591.
  8. Uribarri, Jaime, et al. "Advanced Glycation End Products in Foods and a Practical Guide to Their Reduction in the Diet." Journal of the American Dietetic Association 110, no. 6 (2010): 911–16.e12. https://doi.org/10.1016/j.jada.2010.03.018.

Mentioned in this article